Kardelen Kollik
Son günlerde çok konuşulan ChatGPT bize nasıl bir gelecek sunuyor?
Çoğunlukla distopik hikayelere meyilliyiz fakat aklımız bir yandan da ütopik sonlar istemekte. Durum böyle olunca da özellikle yapay zeka alanındaki gelişmelerde bir yandan heyecanlanıyor bir yandan da korkuyoruz. Gelecek için türlü senaryolarımız var ama bu yazımdaki gibi kendimize sorular sorup alternatif gelecekler yaratmaktan öteye geçemiyoruz. Fakat şu anda bu gelecek için en net görebildiğimiz durum tarihe karışacak olan meslekler. Daha şimdiden ChatGPT çoğu mesleği geride bıraktığı konuşuluyor. Ancak tüm bu meslekler tarihe karışırken yeni mesleklerin ortaya çıkmayacağını nerden biliyoruz? İşte asıl ‘’yeniliğe açık olmak’’ burada kendini göstermekte. Hayat tarzını değiştirebilmek, yeni sistemler oturtabilmek, uyum sağlayabilmek yeniliğe açık olmanın getirileridir.
Evet, yeni meslekler bilmediğimiz, haliyle de hayatımıza entegre etmekte yavaş davrandığımız bir durum. Tabii bu hemen akılda bir çağrışım yapıyor: Sanayi Devrimi. Makineleşme tüm hızıyla devam ederken, insan gücü gereken çoğu meslek yok olurken ve işimizi kaybettiğimiz için öfkelenirken bir yandan da beyin gücüne önem veren mesleklere yönelmedik mi? 18. yy sonlarında büyük bir dalga yayıldı ve hala aynı dalga 21. yy’da yeni mühendislik dalları oluşturmaya devam ediyor.
Peki şimdi beyin gücüne ağırlık veren meslek çalışanlarını da işten çıkartan yapay zekaya karşı ne yapmamız gerekecek? Bu yapay zeka da makineleşmenin bir sonucu değil mi? Hem de bu sefer mühendisleri işten çıkartıyor! Şimdi insanlar nasıl bir dünyaya hazırlamalı kendini? Yazılım mühendisi gibi kod yazıyor, yazar gibi roman yazıyor, avukat gibi dilekçe oluşturuyor, öğrencilerin ödevlerini yapıyor, bizim yerimize makaleleri okuyup bir de üstüne özetini çıkartıyor ve şimdi de insanlar toplanıp yapay zeka ve insan yapımı işleri ayırt etme konusunda konferanslar düzenliyor! Tüm bunlar boy gösterirken bir yandan tabii ki de yeni meslekler ortaya çıkacaktır. Daha çok yapay zekanın etrafında şekillenmeye başlayan yeni meslek grupları, iş alanları şimdiden hatırı sayılır bir seviyede ve artmaya da devam edecektir.
Tabii dünyanın neresinde olursak olalım bir hayat mücadelesi verdiğimiz için bu tür kritik durumlarda endişelerimiz doğal olarak mesleki ve maddi çıkarlarımız etrafında toplanıyor. Peki ChatGPT konusunda manevi çıkarlarımız ne olacak? Hali hazırda bilgiyi bir pasta dilimi gibi önümüze sunan internetin ötesinde, bu sefer pasta dilimi değil de bir pasta duruyor önümüzde. Makalelerce araştırma yapmaya gerek kalmadan bulabildiğimiz cevaplar, saatlerce çalışmamıza gerek kalmadan yapabildiğimiz ödevler, hayal gücümüzü çalıştırmaya bile gerek kalmadan çok basit betimleme ve kelimelerle yazabildiğimiz hikayeler… Beynimizin gittikçe daha da hazıra alışmasının önüne nasıl geçeceğiz? Yeni meslekler konusunda çırpınıp beynimizi çalıştırırken bir yandan da tembelleştirme durumumuz ne kadar dengede ve hangisi daha ağır basmakta? Yoksa yine çok büyük yıkımlar ya da büyük yenilikler beklerken aslında dengenin her zaman korunduğunu ve aynı şekilde devam ettiğini mi gözlemleyeceğiz?
