Ceylan Güzel
Bildiğimiz üzere hepimizin gündeminde tüm dünyayı saran koronavirüs var şu sıralar. Sosyal yaşantımızı aylarca neredeyse sıfıra indiren bu pandemi, sadece bizleri değil aynı zamanda moda dünyasını da etkiledi ve bir anda köklü değişimlere sebep oldu. Bu yazımda yeni tip koronavirüsün moda dünyasında nasıl etkiler bıraktığını sizlerle paylaşacağım.
Moda sektöründe 2008’den itibaren görülen en kötü kriz yaşanıyor. Öyle ki bu durum bittiğinde Avrupa ve Amerika’daki moda markalarının %80’inin finansal açıdan zor durumda olacağı söyleniyor. Business of Fashion ve McKinsey’nin Nisan 2020’de ortak yayımladığı rapora göre, eğer karantina iki ay daha devam edecek olursa moda sektöründe yer alan markaların yüzde 80’i finansal açıdan oldukça zorlanacaklar. Bunun sonucu olarak da giyim, ayakkabı, çanta ve aksesuarı içine alan moda sektörünün 2020’de %27-30 arasında bir düşüş yaşamasını öngörüyorlar.
Bununla birlikte büyük moda devleri dijitalleşmeye doğru ilk adımlarını atıyor. Bu değişimin ilk adımı ise markaların müşterileriyle iletişim kurdukları etkinlik ve fuarların işlevsiz hale gelmesiyle atıldı. Birbiri ardına gelen etkinlik iptalleri, sektörleri alternatif çözümler aramaya yöneltti. Otomobil Fuarları’ndan Shanghai Moda Haftası’na pek çok etkinlik ilk kez dijital olarak düzenlendi. Daha sonra mağazaların kapanmasıyla hem iletişim hem de satış kanalı olarak bir tek dijital platformlar kaldı. Bulgari’nin CEO’su Jean Christophe Babin’e göre bu platformlar oldukça işe yarıyor. İnternet sitesi ve WeChat üzerinden satışlara devam eden markanın bugüne dek Çin’de hiç ürün satamadığı bir gün olmamış.
Şubat 2020’de Milano Moda Haftası kapsamında düzenlenen Sonbahar/Kış 2020 defilesini pandemi nedeni ile izleyicisiz gerçekleştiren Armani, moda haftalarının geleceğine dair ilk ipucunu verdi. Daha sonra yıl içerisinde düzenlenmesi planlanan moda haftalarının çoğu iptal olurken, bir kısmının ise dijital olarak düzenlenmesine karar verildi. Shanghai Moda Haftası bu uygulamanın ilk örneği olurken, Haziran ayındaki Londra Erkek Moda Haftası’da dijitale taşındı. Cruise defilesini ilk kez dijital ortamda gerçekleştiren Chanel’in yanı sıra Türkiye’de de Vakko ilk dijital trunk show’u düzenledi. Eylül’de gerçekleşecek İstanbul Moda Haftası’nın da dijital olarak düzenlenmesi için hazırlıklar devam ediyor. Bu düzenin salgın sonrasında eskiye dönüp dönmeyeceği ise henüz belli değil.
Bazı markaların uyguladığı politikalar ise milenyum jenerasyonunun çokça önem verdiği dürüstlük ve şeffaflık adı altında yaptığı açıklamalar ile değer kazanma yolunda ilerliyor. Örnek olarak Capri Holding’in (Michael Kors, Versace, Jimmy Choo) koronavirüs ile savaşa 3 milyon dolar bağışlarken 7 bin çalışanını ücretsiz izne göndermesi ya da Vans, Timberland ve The North Face’in sahibi VF Corp.’un 2020 yılında tüm yıl satışlarında 13,85 milyar dolarlık bir düşüş beklemesine rağmen hiçbir çalışanını işten çıkarmayacağını belirtmesi, tüketicilerin hafızalarında yer edecek ve pandemi sonrasında çıkan açığı tüketici ile markanın arasındaki duygusal bağ ile lovemark skorlarını yükseltecek.
